क्षितिज

दुःख जेव्हा जीवनाला कवेत घेऊन मिरवतं, तेव्हा कुठलाही पर्याय समोर राहत नाही आणि मग ते दुःखच आपलं सोबती बनतं. दुःखाला एक प्रकारच गूढ सौंदर्य प्राप्त होतं. त्या गूढ सौंदर्यला तनमनावर पांघरून कवींची कविता जन्म घेते. पण ही साधना सगळ्यांना कुठे साध्य होते. त्यासाठी ग्रेसांसारखे कवी लाखात एक जन्मतात आणि त्यांच्या लेखणीतून कवितांचा महामेरू तयार होतो. ग्रेसांच्या कवितेने सांजेशी हितगुज साधत आपलं दुःख देखणं केलंय. क्षितिजाला सांज झाली की कसली ओढ लागते ना! वसुंधरेच्या कुशीत शिरायची. जणू सांजेला दुःख झालं की फुलं कोमेजली आणि पाखरांचा थवा घरी परतताना दिसला की मनी आनंद पेरावा.

"क्षितिजास लागे कशी ओढ वेडी, 

तुझ्या गावाची वाट चाले पुढे..

फुलांच्या नशिबात कोमेजने अन,

थवा पाखरांचा उदासी उडे.."

तुझ्या शब्दांमध्ये इतकं सामर्थ्य आहे की तुझ्याशी बोलल्यावर माझ्या पापण्या आपोआप ओलावतात, ज्या कधीच्या भावनाशून्य होऊन एक ओलेतेपण हरवून बसल्या होत्या. त्या तुझ्याशी बोलल्यावर आपोआप भावनेच्या गंगेमध्ये न्हातात. मग तू कितीही दुःख उरी पेरलं असलंस तरी ती ओढ, ती आपुलकी, ते प्रेम तुझ्या शब्दांनी सांभाळलंय म्हणून अबोल राहू नकोस. दुःख जरी पदरात दिसलं तरी बोलत जा.

"सुक्या पापणीला पुन्हा ओल येते,

तुझ्या शब्दरंगात तेजाळुनी..

जुनी वेदनाही तुझी गीत गाते,

तुझ्या दुख गंगेमध्ये न्हाऊंनी.."

तुझ्या अबोला, तूझं नसणं माझ्यासाठी एक रितेपण घेऊन येतं. माझे डोळे आपोआप गळायला लागतात. जणू तो सुन्या माळरानावरचा सोहळा असावा. ना कसला आनंद आणि ना कसलं दुःख. एक भावनाशून्य रितेपण घेऊन मी दूर कुठेतरी बसली असते. आधीच आयुष्यात दुःख काय कमी आहेत का? की हे नवीन दुःख अगदी ताज कोवळ्या पालवीसारखं मनात उगवलंय.

"सरी पावसाच्या मुक्याने झराव्या,

सुन्या माळरानावरी सोहळा..

अश्या सांजवेळी रिता बैसली मी,

फुटे कोंब दुःखास हा कोवळा"

तुझे शब्द, तुझ्या भावना माझ्या मनात वेगवेगळे संदर्भ मिरवतात. सगळ्या भावना मी सांजवेळी तुझ्या स्वाधीन करायला निघते क्षितिजा. तूच तर माझा सांजसखा आहे. जो माझ्या मनातला कोलाहल शांतपणे ऐकून घेतोस आणि मला आतून शांत शांत करत जातो. यासाठी मी तुझा आजन्म ऋणी आहे क्षितिजा.

"जशी सांज तू पाहिली आर्ततेची,

पुन्हा ती मनाला दिसावी कशी? 

तुझी पावले थांबली अंबराशी,

पुन्हा सांगे मागे फिरावी कशी? "

"तुझे शब्द वाचून मी पाहताना,

मनावेगळे खेळ माझ्या मनी..

ऋणाईत आजन्म आहे तुझ्या मी,

खरा तू रे अमृताचा धनी.."!!